توانایی‌های عجیب و غریب آدمیان

آدمیان توانایی­‌های عجیب و غریبی دارند. برخی از ابنای بشر می­‌توانند از دل چیزهای به ظاهر بی­‌ربط، روابطی را مشاهده کنند که درکش برای باهوش­ترین افراد هم ناممکن است و یا سال­ها طول می­‌کشد. آلبرت خان اینشتین از این نوع آدمهای عجیب و غریب در عرصۀ فیزیک بود که چیزهایی می­‌گفت که کسی سر در نمی­‌آورد. آن موقع برخی گفتند آلبرت خان، دری وری نگو. ولی گوش نکرد و گفت و خوب شد که گفت. بعدها فهمیدند که یارو خیلی حالیش بوده. فردریش خان هایک هم همین کار را در اقتصاد کرد. حرفهایش آنقدر بی ربط به نظر می­‌رسید که کسی که نوبل را با او قسمت کرد، گفت من با این یارو حاضر نیستم سر یک میز بنشینم، حالم بد می­شود از این­همه دری وری. زمان گذشت و آلبرت و فردریش با عزت و احترام زدند توی پوز مخالفان و حرفشان شد سرآمد حرف همگان.

ما همگی این نوع توانایی­‌ها را می­‌شناسیم، و از شنیدن حرفهایشان شوکه نمی­‌شویم، و حتی وقتی سر در نمی­‌آوریم که چه می­‌گویند، سری می­‌جنبانیم به تایید که یعنی ما هم حالی­مان است.

خدا رحمتشان کند که خیرشان به عالم و آدم رسید.

این گروه، هر قدر هم که توانا باشند و هر قدر هم که ذهن خلاق داشته باشند، وقتی پای مسابقۀ توانایی ابراز نظرهای خارق­العاده به میان آید، فرسنگها از یک گروه دیگر عقب می­‌مانند: سیاست­مداران.

سیاست­مداران این توانایی را دارند که از دل چیزهای بی­‌ربط (توجه کنید، چیزهای «بی­‌ربط»، نه چیزهای «به ظاهر بی­‌ربط») روابطی را کشف کنند که درکش برای هر کس دیگری غیر ممکن است. آنهم به یک دلیل ساده که اصولاً رابطه‌­ای از آن نوع که ایشان کشف کرده‌­اند وجود ندارد. حالا هر قدرهم خواستی میکروسکوپ الکترونیکی و تلسکوپ هابل به کار بینداز!

در همین مملکت ما، روزگاری یکی از زعمای قوم، که دستی در نظریه پردازی اقتصاد داشت، فرموده بود «زندگی مردم مهم­‌تر از آن است که واگذارش کنیم به دستِ نامرئی بازار». این را بیست سالی پیش گفته بود ولی هنوز هم من در حال کشف زوایای پنهان این فرمایش هستم، نه از سر شکم­‌سیری، بلکه از این باب که هنوز هم این فرمایش نصب­‌العین تصمیم­‌گیران است.

خداوند ما را از بلایا محفوظ بدارد.

پس نوشت کاملاً غیر مربوط: سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه فرمودند: دولت برای حذف یارانۀ نقدی نمی تواند جیب هشتاد میلیون نفر را بگردد، بنابراین تا زمانی که فرمولی برای حذف پردرآمدها نعریف نشود، پرداخت یارانه در سال 97 تغییری نمی­‌کند.