افغانستان در گذر زمان در آینۀ آمار

یافتن آمار و اطلاعات در مورد اقتصاد و اجتماع افغانستان ساده نیست، بخصوص آماری که چندین دهه را در بر گیرد و امکان دنبال کردن روندها در طول زمان را فراهم کند. بیشتر متغیرها برای قبل از سال 2004 یا در دسترس نیست، یا جسته گریخته در دسترس است، و یا با روشهای آماری بازسازی شده اند.

در زیر تعدادی از متغیرهای اقتصادی و اجتماعی که تصویری از افغانستان بدست می دهد را می آورم.

این اطلاعات را از سایت بانک جهانی بدست آورده ام. نمودارها با وجود افتادگی در آمار در برخی سالها به اندازۀ کافی گویا هستند.

چند نکته قابل توجه است:

اول اینکه در دوران حکومت جمهوری دموکراتیک افغانستان که گروههای طرفدار شوروی حکومت را بدست داشتند، افغانستان با افت جمعیت، تولید و آموزش روبرو شد. وقایع این دوران شاید زمینه ساز بروز طالبان بوده باشد.

دوم اینکه، بیشتر شاخصها در دوران حکومت دموکراتیک و دولت اسلامی ربانی و امارت اسلامی طالبان پسرفت شدید داشت.

سوم: با برقراری جمهوری اسلامی افغانستان بسیاری از شاخصها رشد بسیار خوبی را تجربه کرد، هر چند در سالهای اخیر این رشد کند یا متوقف شد.

همۀ این عوامل نشان می دهد که افغانستان امروز با افغانستان سال 1996 بسیار متفاوت است.