نامۀ اقتصاددانان دربارۀ ایجاد بازار بدهی
جون 12, 2015 2 دیدگاه
نامۀ اقتصاددانان در توصیه به ایجاد بازار بدهی را حتماً دیده‌اید. نکتۀ پایانی‌اش جالب است: «موفقیت این بازار در گرو پیاده سازی صحیح آن است، مدیریت نامناسب این طرح می تواند تکرار این تجربۀ موفق جهانی را ناکام سازد.» به نظرم این جمله را باید در اول نوشته هم ذکر می کردند.
در بسیاری از اقتصادها فاصله هست بین آنچه در طراحی برنامه‌ها در نظر گرفته می‌شود و آنچه اجرا می‌شود. ولی این فاصله در کشورهای در حال توسعه بیشتر است. در ایران، این فاصله گاهی آنقدر بوده که تقریباً نمی توان ربطی یافت بین آنچه نوشته شده به عنوان طرح و آنچه اجرا شده. گاهی کلیدی‌ترن بخش برنامه اجرا نمی‌شود و تمامی برنامه را به زیر می‌کشد. برنامۀ هدفمندی یارانه‌ها نمونه‌اش. قرار بود قیمت کالاهای یارانه‌ای افزایش یابد و پولش داده شود به مردم، تولید کننده، و دولت. قیمت افزایش یافت و پول داده شد به مردم. نه افزایش قیمتش طبق برنامه بود و نه پول دادنش. همین شده که الان باید دوباره بحث کنیم دربارۀ افزایش قیمت کالاهای یارانه‌ای و دربارۀ اینکه از کجا پول بیاورند بدهند به مردم.
خلاصه دست به دعا برداریم که اگر قرار باشد بازار بدهی درست شود، مثل هدفمندی نشود.
آی-آر-پی-دی آنلاین (IRPD ONLINE) 
سلام استاد حسین
اقتصاددانان مطرح ایرانی این نامه را نوشته اند. سوال این است که این اقتصاددان شاید تجربه یا تخصص این بازار نداشته باشد! با این نقص بنظرت مهم است که دولت دیدگاه این اقتصاددانان را عملی کند؟ تاجاییکه من دیده ام، اقتصاددانان که وظیفه اش تیوری پردازی و تدریس است؛ عمق مسایل را از منظر عملیاتی نمیدانند.
این اقتصاددانان زمان درازی در کارهای اجرایی بوده اند و تجربۀ زیادی دارند. بعلاوه، هر سیاستی از نظریه شروع می شود (یا بهتر است بگویم کارها بهتر است بر مبنای نظریه انجام شود، وگرنه با احتمال بیشتری راه به خطا می برد). اقتصاددان باید نظریه را بگوید و بخشی از این نظریه هم البته هزینه ای است که اقشار مختلف تحمل می کنند.
آنچه من نوشتم ناظر به مشکل دیگری است. حتی وقتی که برنامه ای به درستی طراحی شود و جوانب آن هم به درستی دیده شود، این احتمال وجود دارد که سیاستمدار به دلیل منافع شخصی یا حزبی از آن تخطی کند. اینجا دیگر مسئلۀ عملیاتی مطرح نیست بلکه اهداف شخصی مطرح است.