تاکسی یاب آنلاین، معیار تعهد دولت به رقابت
ژانویه 4, 2017 5 دیدگاه
واکنش دولت به دعوای بین تاکسی‌یاب‌های آنلاین مثل اسنب و تپ‌سی با تاکسیهای سنتی و آژانس‌های کرایۀ ماشین تا حد زیادی روشن کنندۀ ماهیت تفکر اقتصادی دولت است که نشان خواهد داد دولت با بازار رقابتی است یا علیه آن.
ورود تاکسی‌یاب‌های آنلاین و رقابت آنها با تاکسیهای سنتی و ربودن بازار از دست آنها نمونۀ بارز تغییرات تکنولوژی در بازارها است. افرادی پیدا شده‌اند که خدمات قبلی را با قیمت پایین‌تر و کیفیت بهتر ارائه داده‌اند و در نتیجه بازار را در دست گرفته‌اند. این یعنی افزایش کارآمدی. یعنی حرکت به سمت تولید دانش بنیاد.
طرف مقابل متوسل شده‌است به مجوز نداشتن تاکسی‌یاب‌های آنلاین. اگر دولت طرف تاکسیهای سنتی را بگیرد و دست و پای تاکسی‌یاب‌های آنلاین را با بهانه‌هایی مانند مجوز ببندد، نشان از نگرش انحصار طلبانۀ دولت به فعالیت‌های اقتصادی است که کلیدواژۀ قفل شدن فعالیت اقتصادی در ایران است. اگر دولت از فعالیت تاکسی‌یاب‌های آنلاین استقبال کند و کمک کند که معایب احتمالی را رفع و رجوع کنند، نشان می‌دهد که دولت مایل است نقش دولت کارآمد را بازی کند و به بازارهای رقابتی اجازۀ بروز و ظهور دهد.
اینکه صاحبان تاکسی و آژانسها ناراضی باشند، طبیعی است. ولی تنها راهی که بتوان رفاه جامعه را در بلند مدت افزایش داد این است که فعالیت‌های کارآمد جایگزین فعالیت‌های ناکارآمد شوند. شاغلان مشاغل قبلی اگر وارد مشاغل کارآمدتر شوند، همه نفع می‌برند، مانند بسیاری از رانندگان آژانسها که الان برای تاکسی‌یاب‌های آنلاین کار می‌کنند. ولی اگر صاحبان مشاغل قبلی بتوانند از نفوذ خود در دولت بهره ببرند و موانع قانونی در سر راه تغییرات ایجاد کنند یا از موانع موجود مانند مجوزها بهره ببرند، ممکن است در کوتاه مدت سود ببرند ولی در بلند مدت همه متضرر می‌شوند.
آی-آر-پی-دی آنلاین (IRPD ONLINE) 
سلام آقای عباسی
امیدوارم حالتون خوب باشه
اتفاقا من هم چند سالی هست همین دغدغه را از جنس دیگری دارم و آن هم اینکه چندسالیست ریاست اتحادیه هتلداران مشهد از ظرفیت خالی هتل های این شهر شکایت می کند و معتقد است این وضعیت ناشی از افزایش بی رویه خانه های ارزان قیمتی هست که در اختیار زائران قرار می گیرد و … در نتیجه باید این خانه ها برخورد شود نباید اینطور شروع به اعطای مجوز کرد و احیرا هم گفته که نباید این زائرسرای ارزان قیمتی که در حوالی ملک آباد است، احداث شود و … نمونه همین درگیری را در تهران با ساختمان ها و افرادی داریم که به گردشگران چینی خدمات می دهند.
برخورد دولت به این دو مقوله بالا رو هم میشه نمونه ای از این مثال تاکسی های آنلاین و سنتی دید؟!
ممنون از شما
با احترام
سپهر
سلام سپهر
هر کدام از این موضوعات ممکن است شباهتهایی با موضوع تاکسیهای آنلاین داشته باشند. روش تحلیل من این است که آیا رقابت افراد، و نه سازمانهای دولتی یا شبه دولتی، برای کسب سود وجود دارد یا نه. در مورد تاکسیهای آنلاین، مشکلی که من دارم با مجوزهایی است که تاکسیهای سنتی دارند و می خواهند به این وسیله انحصار خود را حفظ کنند. همین مسئله در مورد هتلها هم صادق است. اگر من می خواهم خانه ام را به شما کرایه بدهم و ارزانتر از هتلها حساب کنم و شما هم راضی هستی، به دولت و اتحادیۀ فلان و بهمان چه مربوط. اگر هم مشکلی پیش بیاید، تا جایی که جرم و جنایت محسوب نشود به خودم مربوط است.
مورد زائرسرای ارزان که آستان قدس می خواهد بسازد فرق می کند. آستان قدس به دلیل اینکه حرفش نزد دولت از حرف خود دولت هم بیشتر معتبر است، انحصار ایجاد خواهد کرد. ممکن است در آینده فشار بیاورد که کرایه دادن خانه به مسافران محاربه با امام رضا محسوب شود! یا از ساخت هتلهای ارزان قیمت جلوگیری کند.
اگر دولت دست از قیمت گذاری هتلها بردارد و اوامرش به هتلها را کم کند، هتلها خودشان می توانند راهی پیدا کنند برای سود آور شدن.
مورد خدمات دادن به گردشگران چینی مشابه همین امر است. اگر کسی می خواهد برجش را اجاره بدهد به یک نفر و او هم به گردشگران چینی یا تجار چینی خدمات بدهد به خودش مربوط است. مسئله ای که وجود دارد مسئلۀ مالیات است که چون در ایران مالیات فقط مال اقشار دستمزد بگیر است، مسئله ای نیست. مسئلۀ امنیتی اش هم به من مربوط نمی شود!
در هر حال موضوع در نهایت بر می گردد به تولید خدمت با کمترین هزینه که با رقابت حاصل می شود و هر گونه انحصار مانع آن است. از این زاویه که نگاه کنیم، می شود موضوع را بهتر تحلیل کرد.
همه ای پست ها آموزنده است جناب دکتر! در آمریکا دولت با چنین موارد چطور برخورد میکند؟
سلام ضیا
اینجا هم تاکسی رانان اعتراض دارند به ظهور اوبر که شرکت تاکسی آنلاین است. ولی کسی کاری نمی تواند بکند برای اینکه اوبر کار غیر قانونی نکرده است. اگر طرف قوانین موجود را نقض نکرده باشد کسی کارش نمی تواند بکند. ممکن است گروهها سعی کنند راههایی برای حفظ انحصارشان پیدا کنند. مثلاً اینکه در آمریکا الکل برای سوخت را فقط از ذرت می شود گرفت به دلیل نفوذ شرکتهای بزرگ تولید ذرت است. امثال این نوع انحصارها هست ولی خیلی کمتر از ایران.
ممنون استاد محترم