توصیه به ارز دولتی در سرمقالۀ دنیای اقتصاد؟

سرمقالۀ دنیای اقتصاد در میان همۀ نکات درستی که در مورد بازار ارز متذکر می شود، توصیه می کند به ارز دولتی با حداکثر 15درصد تفاوت با قیمت بازار برای تامین ضروریات. این استدلال کاملاً اشتباه است که برای تامین ضروریات دولت باید ارز ارزان بدهد چرا که کالای ضروری باید با قیمت ارزان در دسترس مردم قرار بگیرد. هر ریالی که ارز دولتی از ارز آزاد فاصله بگیرد، یک ریال به جیب رانتخواران می رود و دهها ریال در اقتصاد کشور از دست می رود.

اگر دولت بخواهد قیمت کالایی را برای همگان پایین نگاه دارد، مانند کاری که سالها با نان و سوخت کرده است، باید یارانه بدهد، و قیمت را در سطح خرده فروشی کنترل کند. برای این کار احتمالاً لازم است گندم یا بنزین را از خارج وارد کند، ولی این به هیچ وجه الزام نمی آورد که قیمت دلار را پایین بیاورد. یارانۀ ریالی همین کار را با اختلال به مراتب کمتر و شفافیت به مراتب بیشتر انجام می دهد.

کالاهای دیگری هم هستند که به ضرب روابط واردکنندگان با دولتیان وارد چرخۀ کالاهای ضروری شده اند و تکلیفشان روشن است. حذف دلار ارزان از این کالاها بهترین کاری است که برای مقاوم کردن اقتصاد در شرایط بحرانی می توان کرد.

وقتی دنیای اقتصاد که مروج پر و پا قرص اقتصاد رقابتی در میان نشریات ایران است، مجوز 15 درصد رانت ارزی را صادر کند، طرفداران اقتصاد انحصاری آن را تا 150 درصد و بیشتر هم می کشانند. چنین مجوزی نباید صادر شود، بویژه در شرایط بحران احتمالی.