توصیه به ارز دولتی در سرمقالۀ دنیای اقتصاد؟
مِی 13, 2018 4 دیدگاه
سرمقالۀ دنیای اقتصاد در میان همۀ نکات درستی که در مورد بازار ارز متذکر می شود، توصیه می کند به ارز دولتی با حداکثر 15درصد تفاوت با قیمت بازار برای تامین ضروریات. این استدلال کاملاً اشتباه است که برای تامین ضروریات دولت باید ارز ارزان بدهد چرا که کالای ضروری باید با قیمت ارزان در دسترس مردم قرار بگیرد. هر ریالی که ارز دولتی از ارز آزاد فاصله بگیرد، یک ریال به جیب رانتخواران می رود و دهها ریال در اقتصاد کشور از دست می رود.
اگر دولت بخواهد قیمت کالایی را برای همگان پایین نگاه دارد، مانند کاری که سالها با نان و سوخت کرده است، باید یارانه بدهد، و قیمت را در سطح خرده فروشی کنترل کند. برای این کار احتمالاً لازم است گندم یا بنزین را از خارج وارد کند، ولی این به هیچ وجه الزام نمی آورد که قیمت دلار را پایین بیاورد. یارانۀ ریالی همین کار را با اختلال به مراتب کمتر و شفافیت به مراتب بیشتر انجام می دهد.
کالاهای دیگری هم هستند که به ضرب روابط واردکنندگان با دولتیان وارد چرخۀ کالاهای ضروری شده اند و تکلیفشان روشن است. حذف دلار ارزان از این کالاها بهترین کاری است که برای مقاوم کردن اقتصاد در شرایط بحرانی می توان کرد.
وقتی دنیای اقتصاد که مروج پر و پا قرص اقتصاد رقابتی در میان نشریات ایران است، مجوز 15 درصد رانت ارزی را صادر کند، طرفداران اقتصاد انحصاری آن را تا 150 درصد و بیشتر هم می کشانند. چنین مجوزی نباید صادر شود، بویژه در شرایط بحران احتمالی.
سلام آقای دکتر!
شما قبلاً پیرامون چالش های یارانه هم در همین وبلاگ زیاد نوشته اید. مدیریت آن آسان است؟
سلام ضیا
مشکل یارانه، علاوه بر بار مالی اش، این است که افزایش اش آسان است و کاهش اش سخت. همین است که دولت با وجود کسری بودجه اش، نمی تواند از برنامه یارانه ها خارج شود.
سلام مجدد آقای دکتر! پس شما چطور به عوض دو نرخه شدن نرخ ارز این راهکار را پیش نهاد کرده اید؟ « گر دولت بخواهد قیمت کالایی را برای همگان پایین نگاه دارد، مانند کاری که سالها با نان و سوخت کرده است، باید یارانه بدهد، و قیمت را در سطح خرده فروشی کنترل کند.».
اینکه دولت قیمت کالا را برای همگان پایین نگاه دارد سیاست درستی نیست ومضرات زیادی دارد از جمله مشکلات کاهش یارانه، ولی «اگر» قرار بر این کار باشد، یارانۀ ریالی بهتر از دلار ارزان است. یارانۀ ریالی فقط اتلاف منافع بر اثر ارزان بودن کالا را دارد، ولی دلار ارزان علاوه بر این اتلاف، مشکل دیگری هم دارد که افرادی دلار ارزان را می خرند و در بازار آزاد به قیمت گران تر می فروشند. همچنین دلار ارزان، انگیزه های افراد در بازار کالاهای غیر یارانه ای را هم مختل می کند.