شاخص توسعۀ انسانی

رامین در نوشتۀ اخیرش اشاره کرده است که شاخص توسعۀ انسانی 2010 منتشر شده است و ایران با رتبۀ 70 در میان کشورهای دارای توسعۀ انسانی بالا قرار گرفته است. به این بیافزایید این نکتۀ قابل تقدیر را که ایران در میان کشورهایی است که در دهه های اخیر یکی از بیشترین پیشرفتها را داشته است. این پیشرفت در هر سه زمینه ای بوده که شاخص توسعۀ انسانی بر آنها بنا شده است: تحصیلات، سلامت، و درآمد.

به نظر من بهبود این سه شاخص آیندۀ امیدوار کننده ای را برای کشور رقم خواهد زد. در این میان نقش افزایش تحصیلات، بخصوص در میان زنان، برجسته بوده است. جامعۀ دارای سطح دانش بالا بدون اینکه نیازی به دولت داشته باشد، خود بر روی تحصیلات فرزندان و سلامت آنها سرمایه گذاری خواهد کرد. به عبارت دیگر، زیرساختهای انسانی توسعه در ایران فراهم است. دولت اگر بتواند موانع موجود بر راه فعالیتهای مولد اقتصادی را رفع کند (از جمله دخالتهای خودش در اقتصاد را کاهش دهد)، کمک بزرگی به رشد سریع اقتصادی خواهد کرد.

این شاخصها البته بدون نقص نیستند. مهم این است که تهیه کنندگان آن به طور مداوم سعی در بهبود آن دارند. منتقدان هم به گفتن اینکه این شاخص ایراد دارد بسنده نمی کنند. بلکه ایرادات آن را می یابند و برای آنها راه حل ارائه می دهند. مطالعۀ نوشته های این منتقدان برای افرادی که بر روی شاخصهای کیفی کار می کنند بسیار مفید است. یک نمونه از این نوشته ها را در اینجا ببینید.

[این هم از صدمین پست این وبلاگ!]